Μεταπτυχιακή εργασία για τον Κοκκινοκεφαλά στα Αντικύθηρα

Ο Κοκκινοκεφαλάς (Lanius senator) είναι ένα μεταναστευτικό μικροπούλι και ένα από τα κύρια θηράματα του Μαυροπετρίτη. Την άνοιξη παρατηρείται στο νησί των Αντικυθήρων όπου σταματά για να αναπληρώσει τα ενεργειακά του αποθέματα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του προς τις περιοχές αναπαραγωγής στην Ευρώπη. Η βιολόγος, Δανάη Παπαγεωργίου, στο πλαίσιο εκπόνησης της μεταπτυχιακής της εργασίας στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών και στο πλαίσιο υλοποίησης του προγράμματος Life ElClimA, μελέτησε για 2 μήνες τη συμπεριφορά του είδους στα Αντικύθηρα την περασμένη άνοιξη.

Κοκκινοκεφαλάς που συμμετείχε στη μελέτη με ραδιοπομπό και έγχρωμα δαχτυλίδια για την παρακολούθησή του.

Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνάς της προκύπτει ότι οι πρώτοι Κοκκινοκεφαλάδες που φτάνουν στο νησί είναι κυρίως αρσενικά άτομα ενώ αργότερα κατά τη μεταναστευτική περίοδο φτάνουν περισσότερα θηλυκά. Παρόμοια τάση παρατηρείται και σε σχέση με την ηλικία των ατόμων, δηλαδή τα ενήλικα άτομα προηγούνται σε σχέση με τα ανήλικα. Όσο προχωράει η μεταναστευτική περίοδος τα πουλιά μειώνουν το χρόνο παραμονής τους στο νησί, καθώς πρέπει να προλάβουν να ολοκληρώσουν το ταξίδι τους προς το βορρά πριν ξεκινήσει η αναπαραγωγική περίοδος. Κατά την παραμονή τους στο νησί οι Κοκκινοκεφαλάδες περνούν το χρόνο τους τρεφόμενοι με έντομα που εντοπίζουν στο έδαφος. Παρατηρούνται να κάθονται κυρίως σε μακκία βλάστηση ύψους τουλάχιστον 1μ, όπως ελιές και αμυγδαλιές που καλλιεργούνταν παραδοσιακά στο νησί, περιστοιχιζόμενη από χαμηλότερη βλάστηση. Αυτό το μωσαικό βλάστησης συνιστά ιδανικά παρατηρητήρια για τις αιφνιδιαστικές εφορμήσεις που εκτελούν οι Κοκκινοκεφαλάδες προς το έδαφος, ενώ παράλληλα το πυκνό φύλλωμα της μακκίας βλάστησης τούς επιτρέπει να κρυφτούν γρήγορα σε περίπτωση που κάποιος θηρευτής (αρπακτικό πουλί) εμφανιστεί στην περιοχή.

Τα αποτελέσματα της έρευνας της Δ. Παπαγεωργίου θα αξιοποιηθούν κατά τη δημιουργία χώρων ανεφοδιασμού για μικρόπουλα στο νησί των Αντικυθήρων και συγκεκριμένα για την επιλογή των φυτικών ειδών που θα φυτευτούν εκεί στο πλαίσιο του προγράμματος Life ElClimA. Οι χώροι ανεφοδιασμού αναμένονται να ενισχύσουν την οικολογική αξία αυτού του σημαντικού για τα πουλιά σταθμού ανεφοδιασμού, δεδομένου ότι οι αλλαγές που συντελούνται ήδη στο κλίμα και που αναμένεται να ενταθούν τα επόμενα χρόνια, θα επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό τα μεσογειακά οικοσυστήματα.